İzmir’in Seferihisar İlçesi’ne bağlı Orhanlı Mahallesi’nde açılmak istenen jeotermal kuyular, jeotermal enerji santrali (JES), güneş enerji santrali (GES) ve rüzgar enerji santrali (RES) projelerine ilişkin köylünün itirazını dikkate alan İzmir 3. İdare Mahkemesi, yürütmeyi durdurma kararı verdi.
Projenin bölgeye ciddi zararlar vereceğine dikkat çeken mahkeme “ÇED raporu gerekli değildir” kararını da kaldırdı.
Mahkemeye itiraz yolu kapatıldı
Verimli tarım arazilerinin özel şirketlere rant uğruna verilmesini protesto eden köylüler seslerini tüm ülkeye duyurdu. Köylülerin talebini dikkate alan mahkeme 48 ayda tamamlanması planlanan ve 300 milyon TL’ye mal olacağı açıklanan, yıllık 140,2 GWh enerji üretim kapasiteli proje için verilen “ÇED Gerekli Değildir” kararını iptal etti. Mahkeme oybirliği ile aldığı kararla firma için itiraz yolunu da kapattı.
Çevreye verecek zarara dikkat çeken mahkemenin kararı şöyle:
Yüzey ve yeraltı sularıyla tarımsal ürünlerin ve toprakların kirletilme potansiyeli olduğu, sondaj alanının yerinin doğru olmadığı, alternatif alan araştırması yapılmadığı, gürültü yönünden parsele en yakın yerleşim alanına yasal sınırın üzerinde etkisi olacağı, sondaj kuyularının yerleşim yerlerine yakın olması nedeniyle ağır metallerin ve çıkan gazların çevreye ve halk sağlığına zararlarının tam olarak değerlendirilmediği ve sondaj çalışmalarında kullanılan atık çamurun toplanacağı sızdırmaz havuzların yetersiz kalacağı, jeofizik çalışmaların yetersiz olduğu sonucuna varıldığından, dava konusu işlemlerde hukuka uyarlık görülmemiştir.
Sondaj kuyusu açmak suretiyle yapılan arama faaliyetinin ÇED Yönetmeliği kapsamı dışında yapılmasının mümkün olmadığı sonucuna varıldığından, dava konusu ÇED Yönetmeliği kapsam dışı kararında bu bakımdan da hukuka uyarlık bulunmamıştır. Diğer taraftan dava konusu işlemin niteliği ve çevreye etkileri dikkate alındığında telafisi güç zararların doğumuna yol açabileceği açıktır.
“Doğamızı, geleceğini korumak ve savunmak için bu yola çıktık”
Anka haber ajansından alınan bilgiye göre direnen köylüler kazanıma dair açıklama yaptı. “Umudumuz yeşerdi” diyen köylüler şunları söyledi:
Orhanlı Köyü sakinlerimiz ve çevre avukatlarımız ile birlikte yaşam alanlarımızı, zeytinimizi, tarımımızı, hayvanımızı, çocuklarımızın geleceğini korumak ve savunmak için çıktığımız bu yolda güzel ve destekleyici bir kararların alınması umudumuzu bir kez daha yeşertti.
Ne olmuştu?
Karen Kahramanmaraş Elektrik Üretim A.Ş. adlı firma, Seferihisar’ın Orhanlı Mahallesi’nin Gökçam Mevkii’nde 12 jeotermal kuyu açıp, JES, GES ve RES projeleri yürütmek için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na başvurdu. Tarıma elverişli toprakların bulunduğu vadide kurulmak istenen bu projelere bakanlıktan “ÇED gerekli değildir” kararı çıktı. Ancak, organik tarımın yoğun olduğu bölgede yapılmak istenen bu faaliyet, Orhanlı köylüsü ve çevrecilerin yoğun tepkisini çekti. Köylüler JES ve GES karşı direniş başlattı.
Avukatlar Şehrazat Mercan, Karya Mercan ve Cem Altıparmak öncülüğünde bir araya gelen Orhanlı halkı, projelere ilişkin verilen “ÇED Gerekli Değildir” kararının iptali için İzmir 3. İdare Mahkemesi’ne başvurdu.
Köylüler, ÇED gerekli değildir ve ÇED kapsam dışı kararının Orhanlı Köyünde askıya çıkarılıp ilan edilmediği; ÇED kapsam dışı kararlarına konu proje sahalarının bir bütün olarak birlikte ortaya çıkaracakları çevresel etkinin kümülatif sonuçları dikkate alınarak incelenmesi ve karar verilmesi gerektiği; zeytin sahalarının korunması gerektiğini belirterek yürütmenin durdurulmasını istedi.
